“We are sailing to Philadelphia
A world away from the coal tyne,
Sailing to Philadelphia
To draw the line
The Mason-Dixon Line.”
Mark Knopfler

PROPELLED

BY THE POWER OF THE WIND

Het was alsof de dolfijn ‘Zafar’ het wilde promoten toen hij het mooie zeilschip vanaf Bretagne tot in de haven van Amsterdam begeleidde:
‘Kijk eens allemaal, dit is duurzaam en schoon transport!’. En zo kwam de ‘Tres Hombres‘ onlangs in het nieuws met het verhaal van de tuimelaar die met hun was mee gezwommen. ” Wij hebben het dier niet gelokt of te eten gegeven hoor, blijkbaar voelde die tuimelaar zich aangetrokken tot ons kleine, maar ozo mooie schip.’’ aldus kapitein Wiebe Radstake uit het Zeeuwse Nieuwerkerk, kapitein van De Tres Hombres.

De Tres Hombres is een trans-Atlantische zeilend vrachtschip zonder motor! Onder het motto Shipping and travel by the power of the wind is de Tres Hombres het vlaggenschip van Fairtransport en de zeilende ambassadeur voor schoner zeetransport. Het is een initiatief van de drie vrienden Arjen van der Veen, Jorne Langelaan en Andreas Lackner en draagt de naam naar deze drie mannen.

De Tres Hombres vaart een duurzame handelsroute tussen Europa en het Caribisch gebied. Ze vervoert maximaal 40 ton aan organische en ambachtelijk geproduceerde goederen, zoals rum, cacao, koffie, honing en chocoladerepen.

Het scheepstype van de Tres Hombres is een brigantijn, ook schoenerbrik genoemd. Deze schepen werden in het verleden veelvuldig ingezet door smokkelaars en piraten. Zij waardeerden het schip vanwege zijn wendbaarheid en goede vaareigenschappen op aandewindse koersen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de marine en de kustwacht die deze schepen achterna zaten, al snel hun eigen brigantijnen in de vaart brachten. Overigens moest de brigantijn zoals de meeste zeilvrachtschepen bakzeil halen toen het stoomschip/motorschip zijn intrede deed. 

“Twenty years from now, you will be more disappointed by the things you didn’t do than those you did.
So throw off the bowlines. Sail away from safe harbor. Catch the wind in your sails.
Explore. Dream. Discover.”

Mark Twain

De Nordlys is het tweede schip van Fairtransport, vernoemd na het natuurverschijnsel, het noorderlicht. Het schip uit 1873 heeft geen motor en zij verscheept vracht enkel met de kracht van de wind. Heel klimaatvriendelijk dus! Nordlys transporteert maximaal 25 ton organische en ambachtelijke producten zoals wijn, whiskey en olijfolie tussen Europese landen. Nordlys, net als het noorderlicht laat je achter met herinneringen die voor altijd bij je blijven…..
De Nordlys startte haar rijke leven in 1873, deze houten kotter is het oudste nog steeds zeilende vrachtship. Ze bracht de vers gevangen vis vanaf de vissersboten zo snel mogelijk naar de havens. Ze is gebouwd op het eiland Wight, ten zuiden van Engeland.

De beelden van de beide schepen en hun verhalen doen je denken aan de zeeverhalen van Jack London en aan het boek ‘Puriteinen en Piraten’ van Simon Vestdijk met de kaperkapitein John Quelch in de hoofdrol. En natuurlijk roept het herinneringen op aan de TV serie ‘The Onedin Line ‘ uit de jaren 70. Maar los van de romantiek, de avontuurlijke geest , is het vooral de visie op duurzaamheid om wereldwijd de CO2 uitstoot van vrachtvervoer te minimaliseren en bewustwording te creëren voor klimaatvriendelijk transport.
Het is Fairtransport’s missie om nieuw leven te blazen in het zeilende vrachtvervoer en zo anderen inspireren met alternatieve transport methodes.

Tallships

Met een masthoogte van 36 meter, een lengte van 50 meter en een zeiloppervlak van 891 m2 is de OOSTERSCHELDE een indrukwekkende verschijning.  Het schip is de laatste vertegenwoordiger van een grote vloot driemastschoeners die in het begin van de 20e eeuw onder Nederlandse vlag voeren. Dit grootste gerestaureerde zeilschip van Nederland is een monument voor de Nederlandse scheepsbouw en zeilende vrachtvaart op zee. De Oosterschelde is een driemast-topzeilschoener en gebouwd in 1917-1918. Zij is erkend als monument met grote culturele en historische waarde en wordt nu overal ter wereld ingezet voor presentatie- en promotieactiviteiten en zeilreizen.

De Oosterschelde is een  tallship, in het Nederlands zeilreus . Een Tallship zijn is een groot zeegaand zeilschip, meestal vierkant getuigd. Tegenwoordig voornamelijk gebruikt voor het opleiden van jonge mensen. Aan boord wordt de persoonlijke ontwikkeling gestimuleerd door training in samenwerking, het overwinnen van persoonlijke beperkingen als angst voor het onbekende en de gevaren op zee, naast het ervaren van andere culturen. Van oorsprong zijn het de resterende en aangepaste schepen uit de over de wereld zeilende vrachtvaart, tegenwoordig zijn het ook dikwijls replica’s van dit soort schepen. Het zijn veelal schoeners, brigantijnen, brikken, barken en daarvan afgeleide schepen.

De term ‘tallship’ is van recentere datum en werd in de tijd dat deze schepen nog lading vervoerden praktisch niet gebruikt. Hij kwam pas in zwang in het midden van de 20e eeuw, toen met deze opleidingsschepen wedstrijden werden georganiseerd, waarin deze een onderlinge competitie uitvochten in z.g. Tall Ships’ Races.

“Hark, now hear the sailors cry,
Smell the sea
and feel he sky”
Van Morrison

In dit blog zijn oa teksten gebruikt van Wikipedia, van de Oosterschelde.nl en Tres Hommes Fairtransport. De foto’s zijn van Arthur Smeets , Jerry van Zuilen, Tres Hombres, Ecoclipper en de Blueschooner Company. De songteksten van Mark Knopfler en Van Morrison.

TIP

Mooie beelden van de schepen en informatie over windgedreven transport zijn zien op de websites en de social media accounts van ECOCLIPPER, WINDSEEKERS, BLUESCHOONERCOMPANY , SAIL.nl , DEOOSTERSCHELDE en FAIRTRANSPORT.
Voor wie wil genieten van rum, wijn, chocola of een van de andere gezeilde producten van de Tres Hombres of de Nordlys: er is een leuke webshop waar je de sailpowerd producten kunt bestellen.