Deze week hadden we de eerste storm van het nieuwe jaar.
‘Corrie’ kwam uit het noordwesten en stuwde met windkracht 8 en uitschieters tot 9 BF het water tegen de dijken en over de kades. Leven met de wind en het water. Zeeland en wind en water zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. In dit blog weetjes over storm en wind, windpoëzie en mooie foto’s. En je leest over wat Zeeland met de wind heeft, zoals het NK Tegenwindfietsen.

Door de combinatie van de windrichting en omdat het bijna springtij was kwam het water van de Noordzee met veel kracht en in grote hoeveelheid onze kant op. Zo waren er in de kustprovincies windstoten van 80 tot 90 kilometer per uur en in het noorden van Nederland windsnelheden tot boven de 100 kilometer per uur. Vlak aan zee zelfs een windsnelheid van 110 kilometer per uur.

WIND of STORM  Hoe zit dat? 
In de volksmond wordt een krachtige wind al een storm genoemd, maar volgens de normen van het KNMI stormt het pas bij windkracht 9.

Binnen een lagedrukgebied komen er windsnelheden voor van 20,8 tot 24,4 m/s. Bij een zware storm waait het met 24,5 tot 28,4 m/s en een zeer zware storm kent snelheden van 28,5 tot 32,6 m/s. Daarboven, vanaf windkracht 12, spreken we van een orkaan.

Stilte voor de storm

Zodra je de stormwind huilend hoort gieren

Langs de vele huizenrijen door de tochtkieren

De stormkracht toeneemt tot windkracht tien

Voorbijvliegende wolken, zonder deze te zien

Op de stranden stuift het strandzand in je ogen

Enorme golven lijken gigantische waterbogen

Het witte schuim rolt binnen vanaf de Noordzee

De hoge toppen van de golven nemen het mee

Mee naar de stranden, waar men wordt belaagd

Belaagd door de natuur zonder dat men klaagt

Stormwind en zand striemen pijnlijk ongevraagd

Maar je gaat door, zonder dat je het strand verlaat

Kijkend naar de pier en het water, enorm geweld!

Niemand kent de immense kracht, zoals voorspeld

Als het zeewater onophoudelijk beukt tegen de pier

Als explosies van water, men houdt je in het vizier

Om over die eenling te waken bij gevaar en onraad

Het zijn bijzondere mensen ze staan altijd paraat

Om de onnozele zielen, die hun kans verwedden

Met gevaar voor eigen leven, te allen tijde te redden

Cees de Baare

Hoe ontstaat een storm?  De warme lucht wordt omhoog gestuwd en zet uit; daardoor daalt de druk. Het lagedrukgebied zuigt lucht aan en zo ontstaat er een wind die makkelijk de kracht van een storm kan krijgen. ... De krachtigste wind komt vaak voor in de felle regen-, hagel- of onweersbuien van het koudefront, of in het kielzog van de koude lucht.

Windkracht op de schaal van Beaufort 
Beaufort baseerde de windkracht op de hoeveelheid zeil die een groot schip kon voeren bij een zwakke bries, storm of orkaan. De winddruk werd uitgedrukt in kilogram per vierkante meter. De schaal geldt dus voor de druk van de wind.

Wind het tegendeel van alles wat vaststaat

Wat betreft mijn liefde voor de wind sluit ik me graag aan bij de Zeeuwse schrijver, essayist Piet Meeuwse. Hij houdt van de wind omdat deze gelijk staat aan verandering, beweging en “zeer vormgevoelig is en beslist artistiek talent” heeft. Meeuwse schreef in 2008 het leuke en prikkelende boek WIND. Het gaat eigenlijk over alles wat met het element wind te maken heeft: gedichten, gedachten, mythologie en zelfs een tegenwind -tango, van 0 tot 12 Beaufort.
Ook het verhaal van de Vliegende Hollander vliegt voorbij in het boek. Het meest angstaanjagende in dit verhaal is volgens Meeuwse niet zo zeer het spookschip dat op de zeeën rondzwerft als meer de wind.

Waarom is een noordwesterstorm gevaarlijk? Een noordwesterstorm is extra gevaarlijk in Vlaanderen, Nederland en Noord-Duitsland omdat daardoor het water in de Noordzee wordt opgestuwd. De combinatie van noordwesterstorm met springtij is verantwoordelijk geweest voor verschillende grote overstromingen in Nederland zoals in 1953. Op de onderstaande foto's zijn de kades in Breskens overstroomd tijdens storm Corrie.   

Jullie hebben de wind

Tegen de wind

Ja zeker, wind hebben we in Zeeland zoals Andreas Oosthoek schrijft.
En we doen daar ook heel veel mee: van heuse vlieger-wedstrijden aan het strand tot spectaculaire windsurfingacts, zeilregatta’s en niet te vergeten het Nederlands kampioenschap Tegenwindfietsen op de stormvloedkering. As. zondag is het weer zover na een kleine pauze van een jaar. 300 stoere vrouwen en mannen proberen dan zo snel mogelijk over de Oosterscheldekering te fietsen met windsnelheden tot 88 kilometer per uur. Dat moeten ze doen ze op een fiets zonder versnellingen, met terugtraprem. De wind waait daarbij uit het zuidwesten zodat ze pal tegen de wind in fietsen.
Toen deze week bleek dat er voldoende wind staat voor dit unieke evenement was het binnen drie uur uitverkocht. Daar waar je nu bijna iedereen met elektrische fietsen ziet rijden is het blijkbaar wel stoer om met een gewone fiets zonder versnellingen te rijden over het 8,5 kilometer lange traject.
De echte diehards vinden deze editie overigens wel een mats-editie:
De eindstreep ligt dankzij een ‘smokkelfinish’ anderhalve meter dichterbij en er is een ‘Tegenwind-mee-bocht’, waarbij vermoeide deelnemers een bochtje kunnen draaien en zo 1,4 seconden wind mee hebben.

Ook krijgen de fietsers voor iets minder luchtweerstand een aerodynamische ventieldop, een ventieldop in de vorm van een windhelm.

Windkracht 4 en meer

Maar we hebben ook heel veel windmolens In Zeeland en een heus windorgel. En zelfs een eigen koffiemerk Zeeuwse Branding met windkracht 4 en 6.

Aan alle stranden, boulevards, keringen en dijken zorgt de wind voor beleving, verandering en actie. Daar trekt de wind en zeker een westerstorm veel kijkers aan. Warm ingepakt is het gratis genieten van de elementen.
Tegen betaling kun je in een heuse Windtunnel/Windmachine bij Attractiepark Deltapark Neeltje Jans op de stormvloedkering testen of je stevig genoeg op je benen staat om de wind te trotseren.
Energieleverancier Delta promoot de Zeeuwse wind als aanjager voor wasmachines, koffiezetapparaten en je föhn. En aan de Zeeuwse horizon krijg je steeds meer windvangers te zien. Coöperatie Zeeuwwind heeft er haar naam aan te danken.

COLOFON
De foto’s in dit blog zijn gemaakt door Nico Ingels, Nienke Malipaard, Petra Selis, Cees de Baare, Diana Hasanbekava , Paul Stroo, ANP, Want, Pinterest en uit het Seasides archief. Het gedicht Stilte voor de Storm is van Cees de Baare.