Zeeland is rijk aan mooie landschappen. Zoals de wijdse polders achter de dijken en duinen. De oude en jonge polders gekleurd in de stemming van de seizoenen daar hou ik van. Een wandeling door de polder levert veel op.

Oud Breskense Polder

Het zijn vooral de ochtenden als ik met Monty (onze kleine ondeugende Portugees) door de polder wandel, dat ik geniet: De opgaande zon en de prachtige kleuren. De stilte, de haast serene rust. Soms in snijdende wind en kou, soms met een zacht briesje en dan weer met regen en storm.

Ik wandel meestal door of langs een gedeelte van Waterdunen, een nieuw aangelegd natuurgebied zo ongeveer direct voor onze deur. Daar waar voorheen boerenland was: vette zwarte klei, strak geploegd met krijsende meeuwen achter de trekker, in de zomer wuivend gerst of graszaad stond, waar de combine met stofwolken de tarwe oogstte, de aardappelen gerooid werden op het land van ‘buren’ Flikweert en de boomgaarden met appels en peren van Manneke in bloei stonden, ligt nu Waterdunen.
Het is de Oud Breskense Polder voor het eerst ingepolderd in 1510 en honderd jaar later in 1610 opnieuw.
Een vierhonderd jaar oude polder waar nu weer zeewater overstroomt! Tijden veranderen en helaas bestemmingen ook.

Ik mis het echte boerenland van vroeger nog steeds, de kleuren, de wisselende gezichten en geuren van de seizoenen, de mensen aan het werk met trekkers en landbouwmachines.

De Vlaamse auteur Chris de Stoop schreef in 2016 als Geschenk voor de ‘Week van het Zeeuwse Boek’ een verhaal over de boerderij van Jaap en Suus-Anne Flikweert met als titel ‘Het Vierde Gewas’ .
“Het vierde gewas is het verhaal van de hoeve Flikweert die omgetoverd wordt tot ’t Hof Waterdunen. De Breskenspolder moet wijken voor een recreatienatuurpark met honderden vakantiewoningen. Een meerstemmig en waargebeurd verhaal…”

Het akkerland, de boomgaarden en weides zijn verdwenen, slurven, slik, schorren, vogeleilandjes, kunstmatige zandbanken en grasland is er voor teruggekomen.
Zoals de polder ooit door mensenhand is aangelegd zo is nu het natuurgebied gemaakt met zware bulldozers en grafmachines.

Nu na vier jaren dat de akkers voor de laatste keer bewerkt en het fruit geplukt werd, is het enige wat het landschap zichtbaar verandert het water: dankzij een getijdeduiker -inlaat is er nu vrij spel voor het zeewater dat met eb en vloed de polder nat of droog maakt.

De kleuren zijn nu bijna het hele jaar hetzelfde: alleen de gronden waar het water overheen stroomt worden langzaam bruin.
Waarschijnlijk zal het ingezaaide gras op den duur vervangen zijn door andere zoutminnende planten maar voorlopig loop ik dus over grasland en slikkerige zompige paden.

Op andere gedachten komen

pol·der (de; m; meervoud: polders)1door dijken afgescheiden terrein, zodat het buitenwater kan worden gekeerd en het binnenwater (kunstmatig) kan worden afgevoerd

pol·de·ren (polderde, heeft gepolderd)1(Nederland) proberen om door overleg de problemen op te lossen



Dikke van Dale

De ochtendwandelingen door de polder zijn voor mij overigens ideale momenten om je hoofd leeg en fris te maken en nieuwe ideeën op te doen. Problemen waar je de nacht daarvoor misschien van wakker gelegen had zijn met de ochtendzon natuurlijk niet verdwenen maar maar worden gerelativeerd of er komt een oplossing in zicht. Je bekijkt zaken vanuit een ander perspectief en in een andere samenhang. Voorbeelden zijn er genoeg als je goed kijkt en luistert:
Neem de V- formatie van de trekvogels. De sterkste voorop en regelmatig afwisselen om elkaars krachten te sparen en je bestemming uiteindelijk toch met z’n allen te bereiken. Of het landen en opstijgen tegen de wind: zo gebruik de natuurlijke krachten en spaar je je eigen ‘motor’.

Lessen en tips voor teamwork:
Maak gebruik van elkaar sterktes en zorg dat je zo met z’n allen je doelen haalt.
En wees je bewust van wat je wilt en wat je daarvoor nodig hebt.
Gebruik je eigen energie en vul deze aan met andere middelen.

In de lucht

Vaste gasten in de lucht boven mij en op het land zijn de ganzen. Het zijn er veel, heel veel, in V-lijn overvliegend, snaterend en krijsend, ze komen af en aan met eb en vloed.
Ze komen aangevlogen vanaf de Westerschelde. In formatie de sterkste voorop en soms een enkeling achteraan die zijn best doet om de rest in te halen. Het is een prachtig schouwspel al honderden gelijktijdig boven je hoofd vliegen.
Het zijn verschillende soorten ganzen, kleine, grote, Brandganzen, Nijlganzen, Rotganzen, Canadese ganzen en Rietganzen. Sommige zijn vaste bewoners van de polder, andere zijn overwinteraars en komen van Siberië of verder. Hun aantal neemt toe en ook het aantal blijvers. Alleen al van de Brandgans zijn het er in Nederland circa 800.000 en 20.000 broedparen De ganzen veroorzaken overigens veel schade op het boerenland, waarvoor de boeren compensatie krijgen. In Waterdunen mogen ze hun gang gaan. Ganzen gluren en andere vogels spotten vanuit de vogelkijkhutten kan vanaf medio dit jaar als het hele gebied opgesteld is.

Het landschap is nog open en ‘bloot’ en ik ben zo blij dat de vakantiehuisjes er nog niet zijn… en geniet nu dat het nog kan van de rust, ruimte en de weidsheid van de polder. Af en toe komt er ook een stel zwanen over, majestueus met een mooie gelijkmatige vleugelslag haast geruisloos door de lucht vliegend. Mooi toch?

Fotograaf Charles Linssen legde een koppel zwanen elders in Zeeland vast. Charles is een van mijn favoriete Zeeuwse fotografen. Luchten, mensen, zee en land hij weet het zo mooi op plaat te zetten.